De naam STIBANS staat voor de STIchting tot Behoud van Af te voeren Nederlands Spoorwegmaterieel. De stichting werd in 1979 opgericht en kocht na een bliksemactie om aan geld te komen eloc 1010 als vertegenwoordiger van de eerste serie elektrische locomotieven. Ook bij de conservering van ander, vaak later in het Spoorwegmuseum opgenomen materieel werd door STIBANS veel werk verzet.

Op 15 mei 1982 poseert de 1010 (derde van rechts) temidden van de nog aanwezige soortgenoten in de werkplaats Tilburg (foto: P. de With, verz. Th. Maijer)

Museummaterieel

Het spoorwegmaterieel in het Nederlands Spoorwegmuseum (NSM) is grotendeels door het museum zelf bewaard. Ook het in de oorspronkelijke toestand teruggebracht “blokkendoostreinstel” heeft Utrecht als thuisbasis. U bent het misschien wel eens tegengekomen want het is rijvaardig en wordt gebruikt voor speciale ritten. Verder is in het museum veel naoorlogs materieel te zien. Een deel van de collectie bestaat echter uit objecten die door particulier initiatief zijn behouden. In het verleden kon het Spoorwegmuseum soms niet altijd het laatste exemplaar van een bepaald type spoorwegmaterieel bewaren.

Missing link

Wat ontbreekt, is echter het type “mat ’36”, de opvolger van de ‘blokkendoos’. Juist met dat vooroorlogse type stroomlijnmaterieel begon de grote groei van het elektrische materieelpark. De bijna 100 treinstellen werden in de jaren zestig door hun modernere opvolgers van het Nederlandse spoorwegnet verdreven. Slechts één enkel treinstel bleef door een gelukkig toeval bewaard: de 252. De 252 werd in oktober 1968 bestemd voor technische proefnemingen. Daarvan is nooit iets gekomen en sindsdien is de 252 er steeds opnieuw in geslaagd om aan de slopershamer te ontkomen. Dit werd wat gemakkelijker nadat het treinstel door de NS aan de STIBANS geschonken werd.
Hoewel de 252 pas in 1984 door de Nederlandse Spoorwegen aan de STIBANS werd geschonken, waren er al vele jaren werkzaamheden aan en voor dit treinstel verricht. Met zeer veel moeite werd op verschillende plaatsen in het land geprobeerd het verval tegen te gaan. Daarnaast moesten er voldoende onderdelen verzameld worden om het treinstel rijvaardig in oude glorie te herstellen. In 1989 bood het 150-jarig bestaan van de spoorwegen in Nederland een eerste kans om de 252 aan het publiek te presenteren. Na een cosmetische opknapbeurt van de buitenkant kwam de 252 naar Utrecht en was daar een grote publiekstrekker!

Nog steeds bedreigd

In de loop der jaren is duidelijk geworden dat de 252 als statisch object geen toekomst heeft. De mogelijkheden om historisch spoorwegmaterieel te exposeren zijn nu eenmaal beperkt. Zelfs het Nederlands Spoorwegmuseum kan de eigen collectie rollend materieel niet volledig exposeren. Wel ontwikkelt zich een markt voor vervoer met historisch spoorwegmaterieel. Als het enige bewaard gebleven vooroorlogse stroomlijntreinstel kan de 252 in deze markt een rol spelen. Een rit ermee zal duidelijk maken hoe het comfort van de moderne treinstellen, ruim zestig jaar later, op vele punten sterk verbeterd is.
De exploitatie-opbrengsten van een rijvaardige 252 kunnen bijdragen om de instandhoudingskosten voor langere tijd betaalbaar te houden. Aan die exploitatie gaat echter een professioneel herstel vooraf. De kosten voor zo’n herstel worden geraamd op ruim € 1.000.000 ook al wordt een gedeelte van de werkzaamheden door vrijwilligers in eigen beheer verricht.
U kunt de STIBANS steunen en zo meehelpen aan dat herstel door donateur te worden of het geven van een bijdrage en houdt op die manier een belangrijk stukje spoorweghistorie levend! Als de 252 weer rijvaardig is, nodigt de STIBANS u graag uit voor een rit.

Donateur worden…?

Natuurlijk verwelkomen wij u graag als donateur.
U kunt al meteen donateur worden door overmaking van (minimaal) € 16 per jaar op ING-rekening NL85INGB0004401902 t.n.v. STIBANS te ‘s-Heerenberg. Vermeld bij uw betaling wel uw volledige naam en adres en geef aan dat het een nieuwe donateur betreft.
Als tegenprestatie ontvangt u tenminste 1x per jaar de STIBANS Nieuwsbrief.
Voor meer informatie kunt u schrijven of e-mailen naar onderstaande adressen:
Secretariaat STIBANS
Landweg 7
7041 VS ‘s-Heerenberg
ING: NL85INGB0004401902 t.n.v. STIBANS te ‘s-Heerenberg
E-mail: secretariaat (at) stibans.nl
Een van de hoofddoelen, waar de STIBANS zich voor inzet, is het in rijvaardige staat restaureren van het mat. ’36 treinstel 252. Op de foto de treinstellen 615 en 623 in actieve dienst te Hilversum op 3 februari 1966 (foto: Th. Kok, verz. STIBANS)

ANBI

De Stibans is door de belastingdienst als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) aangemerkt en als zodanig onder RSIN nummer 8166.76.203 ingeschreven. Dit betekent dat giften die u aan de Stibans doet onder voorwaarden voor u fiscaal aftrekbaar zijn. In dat kader is het van belang te weten dat het bestuur bestaat uit P.P.A. de Winter (voorzitter) en P.J.M. van der Meer (secretaris/penningmeester). Het bestuur werkt op vrijwilligersbasis en ontvangt geen (onkosten)vergoeding.

Ons beleidsplan, met daarin opgenomen de doelstelling van de Stibans, treft u aan in de brief ‘Na 30 jaar Stibans een andere koers’, welke u kunt vinden onder het kopje ‘nieuws’.

Zoals wij ook in het verleden tijdens de donateursvergaderingen al deden, geven wij u graag openheid van zaken over de goede besteding van uw giften. In het archief vindt u de financiële verantwoordingen van de afgelopen jaren.

Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat.